کاربرد نظریه نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل شعر ققنوس نیما

author

  • علیرضا نبی لو دانشگاه قم، دکترای زبان و ادبیات فارسی
Abstract:

در نظریة نشانه‌ شناسی شعر مایکل ریفاتر ، ابتدا اشعار به دو شیوة خوانش دریافتی (heuristic ) و خوانش ناپویا (retroactive ) بررسی و واکاوی می‌شوند که در مرحلة اول به جستجوی معنا و در مرحلة دوم به دلالت‌ های زبانی توجه می‌شود ، در این خوانش، پس از مشخص کردن عناصر غیر دستوری در متن، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن در قالب انباشت و منظومه‌های توصیفی تبیین می‌گردد، سپس خواننده یا منتقد به دریافت تداعی‌های واژگانی و مفهومی یا موضوعات کلیدی روی می‌آورد و سرانجام این مباحث به دریافت و کشف شبکة ساختاری شعر می‌انجامد . در شعر ققنوس نیما، پس از بررسی و تحلیل عناصر غیر دستوری، به انباشت‌ها، منظومه‌های توصیفی و شبکة ساختاری زیر می‌توان دست یافت : انباشت ققنوس و محل زندگی و جامعه؛ منظومه‌های توصیفی ناامیدی و غربت شاعر و بی‌تفاوتی و یأس جامعه؛ شبکة ساختاری: ناامیدی- رنج و اندوه - مرگ- آینده امیدبخش.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کاربرد نظریه نشانه شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل شعر ققنوس نیما

در نظریة نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر ، ابتدا اشعار به دو شیوة خوانش دریافتی (heuristic ) و خوانش ناپویا (retroactive ) بررسی و واکاوی می شوند که در مرحلة اول به جستجوی معنا و در مرحلة دوم به دلالت های زبانی توجه می شود ، در این خوانش، پس از مشخص کردن عناصر غیر دستوری در متن، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن در قالب انباشت و منظومه های توصیفی تبیین می گردد، سپس خواننده یا منتقد به دریافت تداعی ه...

full text

ققنوس: شعر فارسی؛ کارکرد نمادین «ققنوس» در شعر «نیما»

یکی از مهم‌ترین دلایل ابهام و پیچیدگی شعر نو به کارگیری اسطوره است. اسطوره بازتاب‌دهنده‌ی فرهنگ، اندیشه و دریافت انسان‌های گذشته برای توجیه چیزی است که از راه عقلی آن را نمی‌توانستند اثبات کنند؛ البته اسطوره فقط مربوط به دنیای باستان و انسان‌های نخستین نیست و بر زندگی و باورهای انسان‌های امروز نیز تأثیرگذار است. اسطوره‌سازی هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود و همواره ادامه دارد. یکی از تجلی‌گاه‌های اسطوره و...

full text

کاربست نظریه نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل شعر « شبی در حرم قدس» رهی معیری

نشانه­شناسی به مطالعۀ نظام­مند عواملی می­پردازد که در فرایند رسیدن به دلالت­های موجود در یک متن، اثرگذارند. نظام­های نشانه‎ای از جمله زبان‎ها، رمزگان و نظام‎های علامتی در حیطۀ نشانه‎شناسی عمل می­کنند. راهبرد نشانه­ها از وجود تعامل اجزای یک متن با کلّیت به کشف شبکۀ ساختاری می­انجامد. به‎همین دلیل، ریفاتر برای نیل به دلالت‎ها، دوگونه خوانش را پیشنهاد می‎کند: خوانش خطّی یا دریافتی (Heuristic) و دیگر...

full text

تحلیل تطبیقی «ققنوس» و «آلباتروس»؛ دو شعر از نیما و بودلر 1

این مقاله به مطالعه تطبیقی «ققنوس» و «آلباتروس» دو شعر از نیما و بودلر می پردازد. ابتدا سعی شده است به سمبولیسم این دو شاعر اشاره شود و بعد به تحلیل تطبیقی دو شعر مذکور از ابعاد مضمونی و ساختاری پرداخته می شود وبالاخره با بیان شباهتها و تفاوتهای موجود در دو شعر تاثیرپذیری نیما از بودلر نشان داده می شود.

full text

تحلیل هزار? دوم آهوی کوهی بر اساس نظریه نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر

نظریه نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر متّکی است بر ساختارگرایی و واکنش خواننده، که در پی بررسی ارجاع نشانه ها به یکدیگر در درون متن و ایجاد شبکه ای به هم پیوسته از نشانه ها ست. این نظریه می کوشد تا خاستگاه متن را از طریق زیرانگاشت هایی که در متن گسترده اند، شناسایی کند و بر انسجام درونی متن علی رغم وجود نادستورمندی ها که از طریق عبور از خوانش اکتشافی به خوانش پس کنشانه نمودار می شود، دست یابد. خوان...

15 صفحه اول

تحلیل مجموعه ی آینه ای برای صداها بر اساس نظریه ی نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر

نظریّه ی نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر با تکیه بر ساختارگرایی، توانش ادبی خواننده و واکنش او نسبت به متن می کوشد تا شیوه ای نظام مند از خوانش متن ارائه دهد. در این نظریه دو شیوه ی خوانش مطرح است؛ در خوانش اکتشافی نادستورمندی ها، مانع از تناظر میان متن و واقعیّت می شوند و خواننده را به خوانشی دیگر از متن (تأویلی) رهنمون می شوند. در این شیوه ی خوانش، به بررسی ارجاع نشانه ها به درون متن و ایجاد شبکه ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  81- 94

publication date 2011-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023